Termik Röle

Kumanda sistemlerinde kullanılan termik aşırı akım rölelerinin açma karakteristiği gecikmelidir ve sigortanınkine benzer.Küçük hata akımlarında uzun bir sürede büyük hata akımlarında ise çok kısa bir sürede devreyi açarak koruma sağlar.

Termik röleler yalnız başlarına kullanılmaz.Devre akımının kontrol edildiği kontaktör ve sigorta sistemi ile birlikte kullanılır.

Şekildende görüldüğü gibi termik röle ana akım yoluna seri bağlanır.Tüketicinin çekmiş olduğu akım sürekli kontrol edilir.Termik röle elektrik akımının ısı etkisi ile çalışır.Bu amaçla rölenin içinde ısıya duyarlı bimetal çubuklar bulunur.

Bimetal çubuk,ısı karşısında uzama katsayıları farklı olan iki madeni şeridin perçin veya kaplama yoluyla birbirlerinden ayrılmayacak şekilde üst üste tespit edilmesiyle oluşturulur.Madeni şeritlerin uzama katsayıları farklı olduğu için ısı karşısında metal çubuk eğilir.Bu eğilmeden yararlanarak bir kontağın açılması sağlanır.Çubuk soğuduğunda başlangıç konumuna geri gelir ve yeniden çalışmaya hazır olur.

Termik aşırı akım röleleri aşırı yük bölgelerinde belirli bir gecikme ile çalışarak yük akımını keser,sigortalar ise bir devrenin korunmasında ayarlama olanağı olmayan ve yanlız bir akım değerine göre ayarlanmış röle gibi çalışırlar.Sigorta koruma görevini belirli bir akım değeri için yerine getirirken termik röle belirli bir ayar bölgesi içinde ihtiyaca uygun bir şekilde ayarlanan akım değerine bağlıdır.

Elektrik motorlarının ilk hareketi sırasında,frenleme anlarında veya izin verilen aşırı yük durumlarından doğabilecek kısa süreli aşırı akım çekilmesi gibi durumlar haricinde izin verilen sınır akımları aşıldığı anda ana akım yolu kesilerek sistemin enerjisiz kalması sağlanmalıdır.Bu kontrol termik röle ile sağlanabilir.

Termik aşırı akım röleleri aşırı akıma karşı görev yapar,kısa devreye karşı koruma yapmak için yeterince çabuk devreyi açmaz.Bu nedenle termik röle ve koruduğu devre ayrıca kısa devreye karşı korunmalıdır.Sigortalar kısa devrelerde süratli bir şekilde görev yapar.Devre kısa devre akımlarına daha çabuk cevap veren sigorta ve manyetik açıcılar ile korunarak termik rölelerinde zarar görmesi engellenmiş olur.Burada dikkat edilecek husus;sigortanın devreyi açma akım değeri,rölenin zarar görebileceği akım değerinden daha düşük bir değerde seçilmelidir.

Standart Bara Akım Değerleri

Sistemde kullanılan transformatörün gücüne göre baralardan geçebilecek akım değerleri aşağıdaki tabloda mevcuttur.

Bakır Baralarda Devamlı Yükleme Akımları

Büyütmek için resimin üzerine tıklayınız

45 santigrad derece ortam sıcaklığında dikdörtgen kesitli bakır baralarda müsade edilen akım taşıma kapasiteleri

Faz İletkenleri İle Gövde Arası Yalıtkanlık Direncini Ölçmek

Bu test yapılırken pano kesinlikle enerji altında olmamalıdır.

Devrede enerji taşıyan iletkenler ile pano gövdesinin hiçbir şekilde elektriksel bir bağlantısının olmaması gereklidir.Bu test tesisatın sağlıklı çalışması açısından çok önemlidir.Ölçümlerin sağlıklı olması için pano topraklamasının standartlara uygun olarak yapılmış olması gereklidir.Panodaki tüm iletkenlerin pano gövdesi ile yalıtkanlık testini mutlaka yapmanız gerekir.Pano iletkenleri ve pano gövdesi arası ölçülen direnç değerinin standartların altında çıkması problem olduğunu gösterir.Herhangi bir hata durumunda;

1) İletken eklerini kontrol ediniz.Ek yerlerden gövdeye kaçak olabilir.

2) Üzerinde yalıtkan olan iletkenlerin yalıtkanlıklarını kontrol ediniz.

3) Bara ve iletkenleri panodan yalıtan mesnet izolatörlerini kontrol ediniz.Kırılan,çatlayan veya üzerinde yabancı maddeler bulunan yalıtıcı elemanlar problem oluşturabilirler.

4) Pano üzerindeki şalter,kontaktör,röle ve ölçü aletlerini kontrol ediniz.

5) Panonuzun fiziki kontrolünü yapınız.

Cihazlar İle Pano Gövdesi Arası Yalıtkanlık Direncini Ölçmek

Bu testi yaparken panonun enerjisiz olmasına dikkat edin.Bu ölçme işlemi kesinlikle enerji altında yapılmamalı.

Panonuzda kullandığınız kontaktör,röle,şalter ve ölçü aletleri gibi cihazlar ile pano gövdesinin hiçbir şekilde elektriksel bir bağlantılarının olmaması gerekir.Bu cihazların pano gövdesinden yalıtımına özen gösteriniz.Bu izolasyon tesisatının sağlıklı çalışması için çok önemlidir.İzolasyon ölçümlerinizin sağlıklı olabilmesi için pano topraklamasının standartlara uygun olarak yapılmış olması gerekir.Panodaki tüm cihazların pano gövdesi ile yalıtkanlık testini mutlaka yapmalısınız.Cihazların iletken kısımları ve pano gövdesi arası ölçülen direnç değerlerinin standartların altında çıkması bir problemin işaretidir.Hatanın kaynağını iyi araştırarak problemi ortadan kaldırmalısınız.

Herhangi bir hata durumunda aşağıdaki maddeleri gözden geçiriniz

1) Cihaz bağlantılarını kontrol ediniz.Bağlantı yerlerinden pano gövdesine kaçak olabilir

2) Cihazların üzerinde yazan yalıtkanlık dirençlerini kontrol ediniz

3) Cihazları panodan yalıtan izolatörleri,bağlantı vidalarını kontrol ediniz.Kırılan,çatlayan veya üzerlerinde yabancı maddeler bulunan yalıtıcı elemanlar problem oluşturabilir.

4) Pano üzerindeki kontaktör,şalter,röle ve ölçü aletlerini kontrol ediniz.Hata kırılan,çatlayan veya bozulan bu aletlerden kaynaklanabilir.

5) Panonuzun fiziki kontrolünü yapınız.Hata,fiziki yapısı bozulan ,ezilen ,hasar gören panodan kaynaklanabilir.

Bir Tesisatın Toprağa Karşı Yalıtkanlık Direncinin Ölçülmesi

Bir tesisatın toprağa karşı yalıtkanlık direncinin ölçülmesi

-->Tesisatın enerjisini kesiniz
-->Lambalar dahil tüm alıcıların devrede kalmasını sağlayınız
-->Megerin bir ucunu toprağa,diğer ucunu akımsız tesisatın iletkenlerinden birisine bağlayınız

-->Ölçü aletinin açma kapama düğmesi varsa ise düğmesini açınız

-->Manyeto kolunu çevirerek göstergedeki değeri okuyunuz

-->Okuduğumuz değer tesisatınızın toprağa karşı yalıtkanlık direncidir.